Druk op "Enter" om naar de inhoud te gaan

Boodschappenlijstje

Op uitnodiging van het ArchitectuurCentrum Eindhoven cureer ik dit seizoen een lezingenserie getiteld Gezonde Verdichting. Gedurende vijf avonden nodigen we gastsprekers uit om te reflecteren op de toekomst van de stad. In een poging iets zinnigs te vertellen over de inzichten die onze lezingenserie en het onderzoek van al die anderen oplevert, begon ik aan een lijst met prioriteiten. De lijst zou de kapstok worden voor deze column. Maar algauw begon mijn lijst over gezonde verdichting te lijken op lijsten die voortkomen uit gedachten over de inclusieve stad, de rechtvaardige stad, de superdiverse stad. Leiden al die thema’s misschien tot dezelfde urgenties? Zijn dat misschien gewoon de urgenties van onze tijd?

Soms eindigt het schrijven van een artikel op een heel andere plek dan waar het begint. Al schrijvend merkte ik dat mijn lijst een uitdaging op zichzelf werd. Want hoe langer hij werd, hoe meer ik de kracht zag in de lengte ervan. Dat eeuwige terugbrengen van complexe vraagstukken naar drie hoofdzaken leidt tot algemeenheden waar je soms niets concreets meer mee kunt. Daarom voor een keer geen genuanceerde column, geen argumenten tegen elkaar afgewogen en gesmeed tot een samenhangend verhaal. Maar een boodschappenlijstje. Om het belang, maar wellicht tegelijkertijd ook de absurditeit van ons eindeloze engagement expliciet te maken. Deze methode is enigszins in de geest van de lijst die architectuurcriticus Michael Sorkin in 2018 maakte, getiteld 250 things an architect should know. Hij maakt een opsomming van urgenties voor architecten, associatief en vrij opgeschreven, abstract en concreet door elkaar, even scherp en inspirerend als ironisch en zelfkritisch. Zelf ben ik tot 100 gekomen, het is moeilijker dan je denkt. Aan de volgorde heb ik – expres – niet meer gesleuteld. Want het gaat juist om de associatieve werking, de écriture automatique, het zo ontstane gedicht. Ik daag je uit om samen de lijst aan te vullen tot 250. 

  1. Meer sociale woningen
  2. Meer groen
  3. Minder auto’s
  4. Andere rekenmodellen
  5. Meer buurthuizen
  6. Meer bibliotheken
  7. Nieuwe woonplattegronden
  8. Meer regie vanuit de overheid
  9. Minder marktwerking
  10. Meer budget voor scholenbouw
  11. Meer zorgwoningen
  12. Meer zorgverlof
  13. Minder snelwegen
  14. Meer hoogwaardig OV
  15. Betere aansluiting van de grensregio’s
  16. Meer inspraak
  17. Minder inspraak
  18. Meer ontwerpvrijheid
  19. Beter opdrachtgeverschap
  20. Degrowth
  21. Natuurinclusief bouwen
  22. Klimaatadaptief bouwen
  23. Superdivers bouwen
  24. Betere asielopvang
  25. Off-the-grid
  26. Passief bouwen
  27. Meer grote woningen
  28. Minder grote woningen
  29. Verdichten zonder verdunnen
  30. Transformatie zonder sloop
  31. Betonstop
  32. Circulair bouwen
  33. Circulair slopen
  34. Rotterdam Airport opheffen
  35. Schiphol verkleinen
  36. Alle daken groen
  37. Meer maatschappelijk vastgoed
  38. Minder tenders
  39. Meer open oproepen
  40. Aardbevingsbestendige architectuur
  41. Meer debat over ruimtelijke ordening
  42. Meer belasting op bezit
  43. Minder belasting op arbeid
  44. Meer kleurgebruik
  45. Lokale materialen
  46. Brede welvaart
  47. Klimaatrechtvaardigheid
  48. Recht op schone lucht
  49. Recht op schoonheid
  50. Rotterdamse waterbus terugbrengen
  51. Lelylijn aanleggen
  52. Noord-Oost-Groningen compenseren
  53. Zuid-Limburg compenseren
  54. Bouwen met hout
  55. Bouwen voor de buurt
  56. Bouwen met een positieve footprint
  57. Meer wooncoöperaties
  58. Langere exploitatietermijnen
  59. Flexibel bouwen
  60. Minder flexwoningen
  61. Fietsstraten
  62. Meer deelmobiliteit
  63. Geen deelstepjes op straat
  64. Bijencorridors
  65. Extensief maaien
  66. Groene gevels
  67. Geen groene gevels
  68. Minder gronduitgifte
  69. Geen particulier grondbezit
  70. Broadacre City
  71. Meer gebiedsvisies
  72. Minder projectenstedenbouw
  73. Meer vrouwen in architectuur
  74. Meer vrouwen in politiek
  75. Gratis kinderopvang
  76. Schoolpleinen met dubbelgebruik
  77. Geen snackbars naast scholen
  78. Ouderdomsvriendelijke steden
  79. Meer bankjes op straat
  80. Meer fonteinen
  81. Generieke openbare ruimtes
  82. Specifieke openbare ruimtes
  83. 15-minutenstad
  84. Groene boulevards
  85. Meer tussenruimte
  86. Meer arcades
  87. Overmaat
  88. Meer verdiepingshoogte
  89. Zelfbouw
  90. Open structuren
  91. Meer voordeuren
  92. Bouwen voor twee eeuwen
  93. Mens-vrije ruimtes
  94. Post-antropoceen
  95. Post-postkapitalisme
  96. Gratis wifi
  97. Minder buitenlandse beleggers
  98. Meer autonome architectuur
  99. Minder voorspelbare lijstjes
  100. Meer stilte in de stad

Afbeelding: Marcin Bialas – Infinite Stairs